“Wattpad yazarları başlı başına bir gezegen”

Şu sıralar hayatımızda Wattpat diye bir fenomen var, bir bağımsız yayıncılık platformu. Facebook’un bağımsız yazarlar ve okurları için olan versiyonu diye tarif edebilirim. Çoğu 16’in altında olan çok gençlerin romanları yayınlanıyor. Yazdıklarını yayınlıyorlar. Üstelik kapaklarını bile kendileri hazırlıyorlar çoğu zaman. Ulaştıkları okurlar da kendileri gibi gençler. Hem de ne ulaşmak!  Wattpad’de 3 milyon, 5 milyon, 6 milyon kez okunmuş kitaplar var. Halihazırdaki meşhur yazarlardan pek azı bunu düşleyebilir.

“Nasıl kitaplar bunlar?” diye soracak olursanız, aşk romanları… Bazısı eğlenceli, bazısı ateşli, bir kısmı da berbat ötesi.

Bu hafta Genç Destek’ adlı yayınevinin koordinatörü Özlem Esmergül’le konuştum. “Gençlerin vizyonunu anlamak, hayal dünyalarını keşfetmek, yaşam biçimlerini, ilgi duydukları konular ve hayalleriyle gerçekler arasındaki büyük mesafeleri öğrenmek açısından biz yetişkinler için ilginç bir deneyim oldu” dedi. “Gençler bizim gibi düşünmüyor, hissetmiyor, yaşamıyor… Seyrettiğimiz diziler de okuduğumuz kitaplar da farklı. Başlı başına bir gezegen gibiler. Ne tanımak istemişiz, ne de seslerini önemsemişiz… Yetişkin dünyasının ‘Büyü de gel!’ tavrından öyle nefret etmişler ki kendilerini ifade edebilecekleri platformları ve edebiyatlarını yine kendileri yaratmışlar…”

Özlem Esmergül’le Wattpad gençlerini ve Genç Destek’ten çıkan romanlarını konuştuk…

İllüstrasyon Esther Goh imzasını taşıyor ve bu adresten alındı.

“Gençler kazanan olmayı önemsiyor”

Yazarlarınız arasında 13, 14 yaşında olanlar var ama ille de aşk ve ilişkiler üzerine yazıyorlar.

Evet. Ya çok zengin ya da aristokrat olan erkek kahramanların hepsi çok yakışıklı, zengin, ulaşılmaz, aykırı tipler. Her biri ölesiye yakışıklı ve cüretkar. Memleketin bütün kadınları onların peşinde. Ama sorunlular da. Ya çok öfkeliler, ya da kıskanç…

Esas kızlar da çok güzel olmalı…

Elbette. Kimsenin elde edemediği erkeği, güzelliği ve baş eğmezlikleriyle kazanan kızlar onlar. Galiba gençlerin estetik kaygıları çok yüksek. Maddi kriterleri de yüksek görünüyor. Ve rekabeti cezbedici buluyor, kazanan olmayı önemsiyorlar. Finalde kahramanımız güzelliği ve zekasıyla esas çocuğu elde ederek zaferini ilan ediyor…

“İmam Hatip Okulu öğrencisiydi, romanını yayınlayamadık”

Yazarların çok genç olması yayıncı açısından sorun yaratıyor mu?

Yaşları küçük olduğu için yasal süreci aileleriyle yürütüyor, sözleşmeleri de ailelerin resmi refakatiyle imzalıyoruz. Bir keresinde Wattpad’de milyonlarca kez okunmuş bir yazarla temasa geçtim. Çok heyecanlandı, mutlu oldu ve hemen sözleşme imzalamak istedi. Ben de anne ya da babasıyla birlikte buraya davet ettim ve sözleşmeyi ancak onlarla yapabileceğimizi söyledim. Panikledi; İmam Hatip Okulu öğrencisiymiş, kitabın içinde erotik öğeler bulunduğu için muhafazakar biri olan babasının kızacağından korkuyormuş. “Rumuz’la yayınlayamaz mısınız?” diye sordu. Kabul edemezdik, böyle bir şey bizim için riskli olurdu, projeyi iptal ettik.

“Hayatımın Öküzü”, internet üzerinde milyonlarca kez okunmuş. Bu romanı nasıl keşfettiniz?

İyi ki yayınladık, en ilgi gören kitaplarımızdan biri ve yeni baskıya girdi bile. Yazarı henüz 15 yaşında, lise öğrencisi tatlı bir kız… Okuma yazma öğrendiği günden beri masal yazıyormuş. Büyüdükçe yazdığı şeyler de “büyümüş” doğal olarak. “Hayatımın Öküzü”nü, çok samimi ve esprili bir dille yazmış. Gençlerin kullandığı jargon bana ilginç geliyor. Wattpad’deki Kepekli Rapunzel adlı yazar da aklımda duranlardan. “Hayatımın Öküzü”, önce ismiyle dikkat çeken, ayrıca yüksek okunma oranıyla düşünmeye değer bir dosya olarak çıktı karşıma. Biraz düşündükten sonra basmaya karar verdik.

“Herkes bu dünyada iz bırakmayı hedefliyor”

Peki o halde esas soruma gelelim… Niçin herkes yazmak istiyor?

Bazı insanlar sadece yazmak için dünyaya gelmişler. Daha iyi yapabildikleri başka bir şey yok. Yazmakla yaşamak arasında bir fark yok onlar için. Öte yandan yazarken çok eğlenen, popülerliğinin tadını çıkarmak isteyenler de var ve ben bunda bir yanlış görmüyorum. Ama işim zor, mail kutum binlerce dosyayla dolu, yazmak için doğmuş bir dâhinin üzerine basıp geçmekten korktuğumdan hepsine mutlaka göz atıyor ve ayda yaklaşık 600 dosya okuyorum. Şu tuhaf: Hayatında bir kez bile kitap satın alıp okumamış kişiler bile yazmak isteyebiliyor. Belki biz farkında bile değiliz ama birçok kişi içlerindeki değersizlik duygusuyla savaşıyor aslında. Gencinden yaşlısına amaçları kendilerini değerli hissetmek ve geride anlamlı bir hatıra bırakabilmek… Herkes dünyanın bir köşesine çentik atıp yazdıklarıyla iz bırakmayı arzuluyor…

Peki okur en çok ne okumak istiyor, hangi konularla, hangi türlerle ilgileniyor? Başka bir deyişle çocuk yaştaki yazarların yazdığı bu kitapları kimler okuyor?

Yaşları küçük ama cesaretleri kocaman bu yazarlara yetişkinlerin ilgisi büyük. Kendi üslupları ve jargonlarıyla, diledikleri gibi yazan, hiçbir edebi kuralı tanımayan bu çocuklar sanırım kitap yazma hayali kuran abilerine, ablalarına klişelerin dışına çıkma cesareti veriyorlar. Kuralları ders kitaplarına gömmüşler; ne dil ve anlatım kuralları umurlarında ne de TDK sözlüğü… Hiçbir edebi kaygı gütmeden özgürce edebiyat yapmayı göze almışlar. Bence tek başına bu bile takdire değer…

“Hey farkında mısın, çok iyi bir hikayen ve leziz anlatımın var, hadi git ve yaz artık”

Kitap seçerken sezgilerinize mi güveniyorsunuz yoksa okunma rakamlarını mı değerlendiriyorsunuz?

İyi bir hikaye, iyi bir anlatım, güçlü bir samimiyet duygusu, sahicilik, sağlam bir önerme, doğru bir isim, doğru bir kapak, sadık bir okur kitlesi; hepsi önemli.

Bağımsız yayıncılık platformu Wattpad en önemli keşif alanlarınızdan, anlatır mısınız?

Wattpad, yazım dünyasına heveslenen herkes için muazzam bir er meydanı. Yeteneklerin ortaya döküldüğü, hayal güçlerinin özgürce açığa çıktığı bir platform. Bir yazarı seçerken tek ölçütüm çok okunması değil. Mesela umut vaat eden birkaç yazarı keşfedip takibe aldım. Okunma oranları çok düşük, takipçi sayıları yok denecek kadar az ama öyle sağlam şeyler yazıyorlar ki, adeta “Bekleyin beni, az kaldı” der gibi geliyorlar. Onlarla henüz temasa geçmedim. Kafalarını karıştırmak, işi aceleye getirmek istemiyorum. Gerçi sadece iyi yazdığı için bastığımız Wattpad dosyaları da oldu. Mesela Kübranur Şahin’in romanı “Manik Yeşili”. Kübranur lise öğrencisi. Wattpad’te bir kitlesi yoktu ama hikayesi çok güzeldi. Üstelik bir çocuk için fazlasıyla emek harcamış, inanılmaz araştırmalar yapmıştı. Popüler değildi ama iyiydi. Bunu önemsiyoruz.

Başka ne türden kaynaklarınız var?

Sosyal medyadan faydalanıyoruz. Bazen yazım potansiyelinin farkında olmayanları dürtüp uyandırıyoruz ve “Hey farkında mısın, senin çok iyi bir hikayen ve leziz anlatımın var. Herkes gibi düşünmüyor, herkes gibi bakmıyorsun. Sıradan bir olayı bile sıra dışı yapabiliyorsun. Hadi git ve yaz artık” diyoruz.

Wattpad’in genç star’ları

“Bunun için özel bir çabamız olmadı ama Genç Destek bünyesindeki yazarların hepsi kız… Şu sıralar harıl harıl genç erkek yazar dosyaları okuyorum. Birkaçıyla görüştüm de ama onlar açıkçası kızlar kadar cesaretli değil. Yazar olarak sektöre adım atmak konusunda daha temkinliler, heyecana kapılıp acele hareket etmek istemiyorlar” diyor Özlem Esmergül. Genç Destek yazarlarının ilk hedefi para kazanıp şöhret sahibi olmak değilmiş. Onlar yazmaktan, yayınevi de onların yazdıklarını yayınlamaktan zevk alıyormuş. “Biz kitaplarını basmasak bile yazmaya devam edecekler, zaten her biri kendi camialarında birer şöhret” diyor Özlem Hanım. İşte bazıları takma isimle yazan o yazarlardan birkaçı…

Psikopatın Aşkı: İntikam, Yamuk Prenses, Wattpad’de 6 milyon kez okundu

Hayatımın Öküzü, Deniz Özkurt, Wattpad’de 4 milyon kez okundu

Aşkı bilmez, Ayşenur Demir, Wattpad’de 4 milyon kez okundu

Egoloman, Berna Baki, Wattpad’de 3 milyon 180 bin kez okundu

Ufaklık, Irmak Kaplan, Wattpad’de 2 milyon kez okundu

Gülenay Börekçi