Çocukları maceraya davet eden 10 KİTAP

11 yaşında polis hafiyeliğine soyunan bir ufaklık… Lotarya kartlarına bakarak uydurduğu hikâyelerle ayakta kalabilen yapayalnız bir ruh… Kitapsever Bay Tilki…

“İçinde resimler yoksa, kitap okumak neye yarar!” Alice’in Harikalar Diyarı’ndaki macerasının benim için anahtar cümlelerinden biri sanırım buydu. Çocuk kitaplarına merakım resimleri yüzünden olabilir. (Gerçi ben yetişkinler için yazılan kitapları da resimli oldukları zaman sanki daha çok seviyorum ama bu ayrı bir konu.)

ÖYKÜ

Kitapsever Bay Tilki, Franziska Biermann, Hep Kitap

Sadede geliyorum: En genç yayınevimiz Hep Kitap’ın çocuk kitaplarına kelimenin tam anlamıyla bayıldım. Hele Franziska Biermann’ın yazıp resimlediği Bay Tilki’nin hastası oldum. Gerçi Bay Tilki’nin kitaplarla ilişkisi biraz farklı. Kendisi edebi tat aldığı kitapların kütüphanesinde değil de midesinde durmasını tercih ediyor. Eh, iştahlı da… Dolayısıyla başı dertten derde giriyor.

Israr etmeyin sonunu anlatmayacağım. Troisdorf Resimli Kitap Ödülü ve Fallt aus dem Rahmen Edebiyat Ödülü sahibi “Kitapsever Bay Tilki”yi kendiniz keşfedin. Hoşunuza giderse ikinci macerası da hazır ayrıca… Biraz ipucu: İkinci macerada Bay Tilki, kitabı çoksatanlar listesine girip filme çekilince, uluslararası üne kavuşan bir yazar olarak çıkıyor karşımıza. Ama bir problemi vardır: Bir sonraki kitabı için aldığı tüm notları ve karalamaları çalınmıştır. (Kendi mi yedi mi acaba diye sormak geliyor içimden ama “İyiliksever Bay Tilki”yi henüz okumadığım için cevabı bilemiyorum.

FANTASTİK

Harry Potter ve Sırlar Odası, J.K. Rowling, Yapı Kredi Yayınları

Küçük sefil ev cini Dobby, Privet Drive’da bir anda ortaya çıkıp Harry Potter’ın Hogwarts’a kesinlikle geri dönmemesi için ısrar edince Harry, bunun ardında ezeli düşmanı Draco Malfoy’un olabileceğinden şüphelenir. Ron Weasley’nin korkunç Dursley’lerden sihirli bir uçan araba yardımıyla kurtardığı Harry, yazın kalan günlerini Kovuk’ta geçirir. Weasley’lerle yaşam dikkat dağıtıcı bir sürü sihirli şeyle doludur, Harry kısa sürede Dobby’nin çılgın uyarılarını unutur. Ama okulda karanlık bir koridorda Dobby’nin korkunç şeyler olacağına dair öngörülerini yineleyen korkunç bir mesaj bulunur… Hatırladınız mı? J.K. Rowling’in klasikleşen serisinin ikinci kitabı “Sırlar Odası”nın konusu buydu. Kitap şimdi muazzam illüstrasyonlarla, ciltli ve büyük boy olarak yeniden yayımlandı. Resimlerin, efsane illüstratör Kate Greenaway’in anısına verilen ödülün en önemli kazananlarından biri sayılan Jim Kay’e ait olduğunu ekleyelim. Kay, büyücüler dünyasını neredeyse büyülü ayrıntılarla canlandırıyor… Hem hayranlar hem de yeni okurlar için mükemmel.

MİZAH

Yaratık Öğretmen Çıldırdı, Sam Watkins, Domingo Çocuk Yayınları

İngiltere’de Oxford Yayınları tarafından basıldıktan sonra birçok ülkede yayımlanan ve büyük başarı kazanan “Yaratık Öğretmen” serisinin ikinci kitabı “Yaratık Öğretmen Çıldırdı” da tıpkı ilk kitap gibi çocuklara “devasa eğlence” vaat ediyor. Jake ve sınıfı, Wilf’in Vahşi Macera Parkı’nın açılışına gidiyor. Bu çılgın park muhteşem oyunlarla dolu ama en sevdikleri öğretmenleri Bay Hyde’ın yine o meşhur Yaratık’a dönüşmesiyle işler çığırından çıkıyor, kargaşa başlıyor! Biz de hem eğlenerek okuyoruz hem de merak ediyoruz, acaba Jake ve arkadaşları, gözden kaybolan Yaratık’ı bulup, öğretmenleri hakkındaki gerçek ortaya çıkmadan önce yeniden Bay Hyde’a dönüşmesini sağlayabilecekler mi? Son sürat akan bir nehirde yol almak kadar heyecan verici ve takla atan timsah kadar eğlenceli bir maceraya hazır olun!

GİZEM

Bella Donna: Tatlı Cadıcık, Ruth Symes, Martı Yayınları

Pek çok kız prenses olmayı hayal ederken, küçük Bella Donna cadı olmak istiyordu. En çok istediği başka bir şey de yetim çocuklar evinden çıkıp sıcacık bir yuvanın parçası olabilmek. Eh, böyle çok tatlı ama biraz da acayip bir kıza uygun aile bulunması da zor olabilir haliyle. Hiçbir aile ona uygun değil çünkü. Ta ki Lilith ile tanışana dek. Lilith’le birlikte Bella Donna her iki dileğini de gerçekleştirse harika olmaz mı?
Dileği gerçekleşiyor, o kadarını söyleyeyim. Çünkü serinin ikinci kitabı “Bella Donna: Patlayan Büyüler”de sıradan okulunda, sıradan arkadaşları olan, sıradan bir kız gibi görünen ama aslında genç bir cadı olan genç kahramanımızı yeni annesi Lilith ile büyü derslerine devam ederken görüyoruz. Ama gene bir dileği var; televizyonda gördüğü Büyü Yapma Yarışması’nı kazanmayı çok istiyor. Bakalım Bella’cık yeni öğrendiği büyülerle ilk sınavını verebilecek mi?

ÖYKÜ

Küçük Kızılderili, Quentin Greban, Remzi Kitabevi

Soru 1) Belalı bir korsan, şu bizim Zehir Reis. Sürekli hazine peşinde, denizleri aşıyor. Bakalım, bir insanın sahip olabileceği en büyük hazineyi bulabilecek mi? Cevabı, “Zehir Reis”i okuyanlardan alalım. Soru 2) Büyük Şef, “Küçük Kızılderili, sana verilecek adı hak etmek için güneş batmadan önce olağanüstü bir şey yapmalısın…” diyor. Peki Küçük Kızılderili’nin adı ne olacak? Cesur Kartal mı, Minik Karınca mı? “Küçük Kızılderili”yi okursanız, öğrenirsiniz. Soru 3) Kitaplarla dostluk kurmak öykülerde de güzel… Tıka basa dolu bir kütüphanenin raflarından bir kitap düşer yere, yuvarlanarak. Kitaptaki öyküde yer alan kurt da çarpmanın şiddetiyle dışarı fırlar ve kendini gizemli bir odanın içinde bulur. Ama vakit yok, zavallı kurt acele etmeli! Odada dolaşan korkunç kediden kaçmak için, kendine sığınacağı yeni bir kitap ve acilen yeni bir öykü bulmak zorunda! Bulabilecek mi? “Kitaptan Düşen Kurt”u okuyalım, öğrenelim. Thierry Robberecht, Gregoire Mabire ve Quentin Greban’ın kitapları Remzi Kitabevi’nden çıktı.

MACERA

Bitmemiş Hikâyeler Kütüphanesi, Sachiko Kashiwaba, Kelime Yayınları

Kitaplar, edebiyat sevgisi, merak, yardımlaşma ve paylaşmanın gücü… Hayaller, gizemler ve merak… Japon yazar Sachiko Kashiwaba bizi küçük bir kütüphanede sihirli bir yolculuğa davet ediyor. Okuduğumuz kitaplardaki karakterlerin başlarına daha sonra ne geldiğini merak ederiz ya hep, “Bitmemiş Hikâyeler Kütüphanesi”nde tam tersi oluyor, karakterler kitaplardan teker teker fırlıyor ve okurlarının peşine düşüyor.

Hadi biraz anlatayım… Küçük bir kasabanın kuytu kütüphanesinde çok acayip şeyler olur. Karakterler durup dururken kitaplardan çıkar ve içine kapanık kütüphaneci Momo’nun yardımına başvururlar. Merak ettikleri şey, hikâyelerini okuyan çocuklara daha sonra ne olduğudur. Momo da çaresiz bu vahşi ve haşarı konuklara yardım eder. Ama onun da yardıma ihtiyacı vardır. Bir not: Kitabı resimleyen, Tokyo metrosunun Fukutoshin ve Shinjuku San-chome istasyonlarındaki mozaik duvara “Alice Harikalar Diyarında”dan motifler yaparak tanınan Yoko Yamamoto.

FANTASTİK

Mabel Jones’un Akıl Almaz Maceraları, Will Mabbitt, Yapı Kredi Yayınları

Siz hiç gecenin bir yarısı korsanlar tarafından kaçırılıp Kesin Ölüm’ün Yağlı Sırığı’nda yürümeye zorlandınız mı? Peki ya hiç süt içme yarışında bir dev ayıya meydan okudunuz mu? Ne dediniz, hayır mı? O zaman Mabel Jones’un akıl almaz maceraları sizin için çok heyecan verici, nefes kesici ve hatta dehşet verici olabilir. Will Mabbitt’in 2016 Branford Boase Ödülü finalisti olan kitabı “Mabel Jones’un Akıl Almaz Maceraları”, Ross Collins’in çizimleri ve Sevin Okyay’ın çevirisiyle macera dolu bir okuma şöleni sunuyor.

Konuya gelince… Hiçbir şeyden korkmadığını iddia eden Mabel Jones mışıl mışıl uyurken ani bir gürültü onu uyandırır. Ortamda şüpheli bir sessizlik mevcuttur. Etrafı araştırırken farkında bile olmadan O İŞ’i yapar ve sessiz lemur Uğursuz Sus tarafından anında başka bir mekana ve zamana paketlenir. Mabel artık Korkunç Larva adlı korsan gemisinde Ebenezer Çatlak’ın hizmetindedir ve yeniden insanların arasına dönebilmek için maceradan maceraya koşmak zorundadır.

KORKU

Hayalet Arkadaşlarım: Mutsuz Medyum, Elizabeth Cody Kimmel, Pegasus Yayınları

İki Medyum Karşı Karşıya Gelirse Ne Olur? Hele bu medyumlar genç hatta pek gençse… Hayaletleri görebildiğinden artık kesinlikle emin olan Kat, zamanla onlarla iletişim kurma korkusunu da yenmeye başlamıştır. En iyi arkadaşı ve tabii ki gerçek bir hayalet olan Jac’le Fısıldayan Çamlar Dağ Evi’ne gider ve birlikte çoktan ölmüş bir medyumu ait olduğu yere göndermeyi denerler. Fakat bilirsiniz, tecrübe her zaman çok mühimdir ve bizim iki çaylağın beceriksizlikleri sonucu işler kontrolden çıkar. Kısacası iç karartıcı kara bulutlarla savaşmaktan en iyi arkadaşıyla kavga etmeye kadar birçok talihsiz olay yaşadığı Fısıldayan Çamlar Dağ Evi’ndeki bir haftalık tatil Kat için gerçek bir felaket olmuştur. Üstelik şimdi karşısında iki seçenek vardır: Yoluna ya yanlış yönlendirilmiş bir ruhla devam edecek ya da işler ters gittiğinde ondan bile daha tehditkâr olabilen en iyi arkadaşıyla karşı karşıya gelecektir. Genç yazar Elizabeth Cody Kimmel, “Hayalet Arkadaşlarım” serisinin yeni kitabıyla okur karşısında. Bitirirken, yukarıdaki özete bakıp bu kitabın okurken insanı tir tir titreteceğini zannedenlere yanıldıklarını söylemek isterim, çünkü “Mutsuz Medyum” hem çok eğlenceli hem de resimleri bir harika.

POLİSİYE

Turtanın En Tatlı Yeri, Alan Bradley, Pegasus Yayınları

Sherlock Holmes gibi zeki bir dedektif, Dr. Jekyll gibi azimli bir bilim insanı ve Harry Potter’dan bu yana görebileceğiniz en sıra dışı genç kahraman, özetle Flavia.

11 yaşındaki Flavia de Luce, zehirlere özel ilgisi olan küçük bir kimyacı. 1950 yazında, yaşadığı Buckshaw Konağı’nda açıklanamayan bir dizi hadise patlak veriyor. Mesela kapının önünde, gagasına posta pulu geçirilmiş ölü bir kuş bulunuyor, yetmiyormuş gibi kahramanımız salatalık bostanında tanımadığı bir adamın son nefesini verişini izliyor. Bunlar herhangi birinin çok tırsmasına sebep olabilecek gayet nahoş olaylar ama Flavia cesur bir kız. “Keşke korktuğumu söyleyebilseydim, ama korkmadım” diyor mesela ve pek de politik doğrucu sayılamayacağı için ekliyor: “Aksine ömrüm boyunca başıma gelen en ilginç şeydi bu…”

Böylece, olasılıklar ve bağlantılarla dolu bir bilimsel araştırma süreci başlar. Önce Flavia’nın cinayetle suçlanan babası Albay de Luce, nezarethanede küçük kızına inanılmaz bir hikâye anlatıyor. Ardından da artık ayrı zamanlarda gerçekleşmiş iki cinayeti birbirine bağlayarak yeni şüphelilerin peşine düşmek için yeterli bilgiye sahip olan Flavia araştırmalarına başlıyor. Ve sonunda karşısında İngiltere Kralı’nı buluyor. Sonrasını okuyun… “Turtanın En Tatlı Yeri” gizemli ve sürükleyici bir polisiye.

DERİN MEVZULAR

Lotarya, Mario Alberto Zambrano, Aylak Kitap

Bir çocuk nasıl düşünür, daha önemlisi ne kadar derinden hissedebilir? Soruyorum, çünkü elimdeki kitap, yani “Lotarya” tam olarak bununla ilgili. O kadar çok sayıda ödül kazanmış, hakkında öyle şahane yazılar yazılmış ki şahsen kitabı alır almaz okumaya başladım. Bir çeşit iskambil destesini andıran kitabın tasarımı da çok farklı ve güzel.

Konuya gelince… Dağılmış bir ailenin kızı olan 11 yaşındaki Luz Maria Castillo, konuşmamayı tercih ediyor ve büründüğü sessizliğin içinde teselliyi çok sevdiği lotarya kartlarında arıyor. Her bir kart aşka, sadakata, aidiyete, şiddete, trajediye, umuda dair farklı bir anıyı temsil ediyor Luz Maria için. O kartları teker teker açarken, kartlardan bize başka ailelerin dramları da yansımaya başlıyor.

Iowa Üniversitesi’nin efsane haline gelen yaratıcı yazarlık derslerinde öğretmenlik yapan koreograf Mario Alberto Zambrano, bizi mutsuz eden şeyleri unutmaya çalışırken bile hatırlamaya ihtiyaç duyduğumuzu ve insan denen varlığın hatırladıklarının toplamından başka bir şey olduğunu anlatıyor. Bir çocuğun gözünden anlatılan dokunaklı ama etkileyici bir hikâye…

Gülenay Börekçi