Bazı büyük yazarların olmayacak acayiplikleri
Öğreniyoruz ki, içlerindeki karanlığı görelim, bilelim diye türlü çeşit oyunlar icat eden büyük edebiyatçıların her şeye rağmen bizden gizledikleri büyük sırları da var. Mesela Dave Eggers’in “Sadece Ona Ait Kalsın İstediği Bazı Şeyler Vardı” adlı kısa öyküsü, bomboş beş sayfadan oluşuyordu, dolayısıyla Eggers’ın sadece ona ait kalsın istediği sırlarının mahiyetini öğrenemedik. Bana inanmıyorsanız öykü kitabı […]
Read MoreHikâyelerin Hikâyesi: Paula Rego’nun cüretkar tabloları
Pera Müzesi, figüratif sanatı yeniden tanımlayan benzersiz bir sanatçının eserlerine ev sahipliği yapıyor. Paula Rego: Hikâyelerin Hikâyesi adlı sergi, Rego’nun resmini ilk kez, bu denli kapsamlı biçimde İstanbullu sanatseverlerle tanıştırıyor. Geçtiğimiz haziran ayında 87 yaşında yaşamını yitiren Rego, sanatının tüm evrelerini temsil eden eserlerini son olarak Tate Britain’da düzenlenen retrospektifte sergiledi. Portekiz’de doğan, Londra’da sanat öğrenimi gören, […]
Read MoreMeşgul Şehir: İşgal İstanbul’unda Siyaset ve Gündelik Hayat
İstanbul Araştırmaları Enstitüsü 2023’e, Cumhuriyet’in kuruluşunun hemen öncesini, İstanbul’un işgal yıllarını mercek altına alan bir sergiyle giriyor. Cumhuriyet’in 100. yılında, 10 Ocak 2023 tarihinde açılacak olan sergi “Meşgul Şehir: İşgal İstanbul’unda Siyaset ve Gündelik Hayat, 1918–1923”adını taşıyor; kentin yaşamında sıra dışı, çalkantılı bir dönemi zengin bir arşiv çalışması eşliğinde anlatıyor. Beyoğlu Tepebaşı’ndaki İstanbul Araştırmaları Enstitüsü […]
Read MoreAndersen: “Ölü görünüyor olabilirim ama sadece uyuyorum”
Andersen’e “Danimarka’nın Shakespeare’i” diyorlar. Kendisi neredeyse her çocuğun ve yetişkinin bildiği harikulade masalların yaratıcısıy. Peki ama gerçekte kim? Ve acaba ben onu neden bu kadar çok seviyorum? Karen Blixen’in rüyası: “Şimdi ne yapsak da bir parça eğlensek?” Ursula K. Le Guin: “Gölgesiyle karşılaşıp onu kabul edemeyen kişi, kayıp bir ruhtur” Seçme Masallar Andersen’i bu çok hüzünlü bakan […]
Read MoreSeran Demiral’dan ütopyaya evrilen bir distopya
“Uygarlığımız geliştikçe teknoloji ile doğa arasındaki çelişki de büyüyor. Türkçe bilimkurgunun genç ve öncü kalemlerinden Seran Demiral bu çelişkiyi Ormanlılar ile Binalılar arasında kuruyor: Dünyaya Orman denirdi eskiden, şimdiyse Kent Orman’ı yiyerek büyüyor: Vay haline içinde Kentler taşıyanın!” Seran Demiral’ın Sanal Kent romanını henüz okumadım ama Selahattin Özpalabıyıklar’ın yorumu sebebiyle dikkatimi çekmişti. Tam bu sırada Demiral’la […]
Read Moreİskenderiye Dörtlüsü: Roman formunda upuzun bir şiir
Lawrence Durrell’ın başyapıtı İskenderiye Dörtlüsü, nihayet yeniden -Ülker İnce’nin şahane çevirisiyle- yayımlandı. Justine, Balthazar, Mountolive, Clea başlıklı romanlardan oluşan Dörtlü’yü yeniden okumanın tam zamanı. Ülker İnce: “Çeviri çevirmenin metnidir; o üretmiştir…” Justine’i almak için İskenderiye Dörtlüsü’nün yazarı Lawrence Durrell (1912-1990) İskenderiye Dörtlüsü: Roman formunda upuzun bir şiir – Peki bu ne kadar sürecek, bu aşk? […]
Read More“Gölgesiyle karşılaşıp onu kabul edemeyen kişi, kayıp bir ruhtur”
Rüyaların, ejderhaların diliyle konuşan Ursula K. Le Guin’in Kadınlar Rüyalar Ejderhalar adında bir kitabı var. Kaç zamandır duruyordu kütüphanenin bir köşesinde ama okumamıştım. Geçenlerde karıştırayım dedim ve içinde nefesimi kesen bir yazısıyla karşılaştım. “Çocuk ve Gölge” başlıklı yazıda Ursula’mız benim pek sevdiğim bir Andersen masalı olan Gölge‘yi Jung’la ilişkilendirerek yorumluyordu. (Buraya kadar tamam aslında, adı […]
Read MoreKaren Blixen’in rüyası: “Şimdi ne yapsak da biraz eğlensek?”
Danimarkalı masal cadısı Karen Blixen (ya da bir dönem öykülerini yayımlamayı tercih ettiği isimle Isak Dinesen) yurttaşı Hans Andersen’le düşsel buluşmasını anlatıyor. Sadece Andersen’e olan hayranlığını öğrenmek için değil, Blixen’in harikulade dünyasını anlamak için de okuyun lütfen. Isak Dinesen ormanda bir aslan yavrusuna rastlarsa Ursula K. Le Guin: “Gölgesiyle karşılaşıp onu kabul edemeyen kişi, kayıp […]
Read MoreYeni kitaplar, yeni maceralar: Kasım 2022
Yeni çıkan kitaplar arasından seçtiklerim. Roman, öykü, şiir… Aralarında bir yemek kültürü kitabı ve çocuklar için yazılmış pek şahane bir roman da var. Yeni kitaplar Hayvan Hükümranlığı Jean-Baptiste Del Amo Çeviren: Şule Çiltaş Can Yayınları Çok büyük övgülerle karşılanmış bu romanı okumak yüreğimin kaldırabileceği bir şey midir diye korkmuyor değilim ama listeme eklemeden de olmazdı. […]
Read More“Aşınmış” bir hafızanın günlüğü: Piranesi
Jane Austenvâri gizemli öykü koleksiyonu Grace Adieu Hanımları ile Neil Gaiman’ın “Son 80 yılda basılmış en kusursuz roman” diye nitelendirdiği bol ödüllü Jonathan Strange ve Bay Norrell’in yazarı Susanna Clarke’ın bu kez geçmiş zamanlarda değil, yakın gelecekte geçen yeni kitabı çıktı. Romanın adı, labirentler, merdivenler ve ürkütücü işkence aletleri içeren 16 düşsel hapishane baskısıyla ün kazanan […]
Read MoreAyfer Tunç ve Murat Gülsoy’dan kurguyla hesaplaşmalar
Ayfer Tunç ve Murat Gülsoy’un Diyaloglar adlı kitabı çıktı. Kitap bu iki önemli edebiyatçının 2013’ten bu yana “Diyaloglar” adı altında gerçekleştirdikleri etkinliklerin yazıya dönüşmüş hali. Söz konusu buluşmaların video kayıtlarından derlenerek hazırlanan Diyaloglar‘da Roberto Bolaño, Guillermo Rosales, Thomas Bernhard, Sâdık Hidâyet, Dag Solstad, Sophie Mackintosh, Hang Kang, Erlend Loe, Jack London, Carlos María Dominguez gibi […]
Read MoreT. S. Eliot’a ve o muazzam Çorak Ülke’sine dair
Amerikan asıllı İngiliz şair T.S. Eliot’ın iki büyük dünya savaşının tam arasında yazdığı “Çorak Ülke” 100 yaşında. Bu büyük eser şimdi Cem Yavuz’un çevirisi ve notlarıyla yayınlandı. Aşağıda büyük bir şairin muazzam yapıtını yazma serüvenini okuyacaksınız. Üstelik gene bir iyileşme hikâyesi eşliğinde. Çorak Ülke T. S. Eliot’ı bir pop kültür fenomeni yapan kediler T.S. Eliot […]
Read MoreKüçük Prens ve Sandman, karalanmış kâğıtlar cehenneminde
Kafam karışık. Arkadaşımla konuştuğumuz mevzular kafamda dolaşmaya devam ediyor. Hatta Küçük Prens’in Tilki’si ve Neil Gaiman’ın Sandman’i bile bir noktada işe karışıyor. KÜÇÜK PRENS: Yazarının çölde gördüğü halüsinasyonlardan doğdu Neil Gaiman’dan yazar adayına mektup: “DUVAR ÖR!” Küçük Prens, Sandman ve karalanmış kâğıtlar cehennemi ”Senin elinde kalem var, benim elimde silgi,” dedi arkadaşım, “Sen insanlara bomboş, ter temiz birer kâğıt muamelesi yapıyorsun, bense […]
Read MoreHaruki Murakami’den bir yüzleşme ve bağışlama hikâyesi
Bir Kediyi Terk Etmek: Babam Hakkında, Haruki Murakami’den baba-oğul ilişkisi, yaşlanmak, savaş, tarih hakkında bir uzun öykü hatta yazarın bugüne dek yayımladığı en şahsi anlatı… Bir Kediyi Terk Etmek: Babam Hakkında, Haruki Murakami Egoist Okur’da Haruki Murakami Bir Kediyi Terk Etmek: Haruki Murakami’den bir yüzleşme ve bağışlama hikâyesi Rüzgârın Şarkısını Dinle, 1Q84, Sahilde Kafka, Haşlanmış […]
Read MoreOğlunu iyileştirirken kendi iyileşen Kenzaburo Oë
Kenzaburo Oë’nin Sessiz Çığlık romanı, yazgılarını suçlayıp duran ama esas suçlamaları gerekenin kendi korkuları, kendi önyargıları olduğunu idrak eden iki kardeşin hikâyesi. Ama ben bu yazıda Oe’nin kendi hikayesinden bahsedeceğim. Hekimlerin bile umutsuzluğa kapılmasına yol açacak kadar büyük bir fiziksel bozuklukla doğan oğlunu yaşatma kararı ve sanatın iyileştirdiği Hikari’nin zamanla dünyaca tanınan bir besteci haline […]
Read More